Uygulama ve Hikaye Yazılar

1 Dönüm Arazi Kaç Metredir? – Toprağın Tarihsel Hafızasına Bir Yolculuk Bir Tarihçinin Kaleminden: Toprak, Zaman ve İnsan Arasındaki Bağ Tarih yalnızca savaşların, kralların ya da devrimlerin hikâyesi değildir. Tarih, insanın toprakla kurduğu ilişkinin, üretimin ve yaşamın da hikâyesidir. “1 dönüm arazi kaç metredir?” sorusu, bugün teknik bir merak gibi görünse de, aslında geçmişin ekonomik yapısını, toplumsal düzenini ve kültürel dönüşümünü anlamamızı sağlar. Çünkü toprak, tarih boyunca yalnızca bir üretim alanı değil; bir kimlik, bir aidiyet, bir güç göstergesidir. Toprakla insan arasındaki bağın ölçü birimi bile değiştikçe, toplumların değer anlayışı da değişmiştir. Dönüm, bu anlamda yalnızca bir metrik ifade değil,…

Sakarya Geyve’nin Neyi Meşhur? Bir Psikolojik Analiz Bir psikolog olarak, insan davranışlarını çözümlemek, kişisel tercihlerden kültürel eğilimlere kadar geniş bir yelpazeyi anlamayı gerektiriyor. Geyve’nin meşhur olduğu şeyler, sadece bir bölgeye özgü ürünlerden ibaret değil; bunun arkasında, bölge halkının yaşam biçimi, duygusal bağları ve toplumsal etkileşimleri de yer alıyor. İnsanlar, neyi sevdiğini veya değerli bulduğunu sadece mantıksal bir temele dayandırmaz. Kişisel deneyimler, duygusal tepkiler ve toplumsal etkileşimler de önemli rol oynar. Geyve’nin neyi meşhur olduğuna dair soruya bir psikolojik mercekten bakmak, aslında daha derin bir keşfe çıkmamıza olanak tanır. Bilişsel Psikoloji Perspektifinden Geyve’nin Meşhuriyetinin Anlamı Bilişsel psikoloji, insanların çevrelerinden aldıkları bilgileri…

Peygamber Efendimizin Teşri: Etik, Epistemoloji ve Ontoloji Perspektifinden Derinlemesine Bir İnceleme Filozofun Bakış Açısı: Peygamber Efendimizin Teşri’ye Felsefi Bir Yaklaşım Felsefe, her zaman insanlık tarihindeki en temel soruları sormakla ilgilenmiştir: “Varlık nedir?”, “İyi nedir?”, “Gerçeklik nasıl anlaşılır?” Bu sorular, insanın varoluşunu anlamlandırmak için yöneldiği en derin arayışlardır. İslam düşüncesi ve pratiğinde ise bu soruların cevapları, Peygamber Efendimizin (s.a.v.) hayatı ve öğretileriyle doğrudan şekillenir. Özellikle “teşri” kavramı, İslam’ın temel yapı taşlarından biri olup, Peygamber Efendimizin (s.a.v.) hayatı ve sözleriyle vücut bulur. Teşri, sadece bir hukuk değil, aynı zamanda insanın etik, epistemolojik ve ontolojik varlığını şekillendiren bir düşünsel çerçevedir. Peygamber Efendimizin teşri’si,…

Toplumu Paragraflarda Görmek: Gösterme Tekniğinin Sosyolojik Derinliği Toplumun Paragraflarında Gizli Bir Ayna Bir sosyolog olarak her zaman kelimelerin ardında gizlenen toplumsal anlamların peşinde oldum. Bir paragraf, bir toplumun küçük bir kesitidir. Çünkü her cümle, bir toplumsal ilişkinin izini taşır. Paragrafta gösterme tekniği, yalnızca edebi bir yöntem değildir; aynı zamanda toplumun kendini ifade etme biçimidir. Bu teknik, bireylerin toplumsal rollerini, güç ilişkilerini ve kültürel kalıplarını doğrudan anlatmadan, eylemler ve semboller aracılığıyla görünür kılar. Yani, toplumsal sahnede nasıl ki insanlar sözleriyle değil davranışlarıyla tanımlanıyorsa, paragraflarda da anlatıcı bazen susar ve karakterler konuşur. İşte bu suskunluk, toplumsal anlamların en gür biçimde yankılandığı andır.…

Ekonomik Duyguların Yansıması: “Hışmından” Kavramına Bir Ekonomi Perspektifi Bir ekonomist olarak uzun süredir beni düşündüren şey, sadece rakamların değil, duyguların da piyasalarda ne kadar etkili olduğudur. Çünkü ekonomi, sadece üretim, tüketim ve yatırım dengesi değildir; aynı zamanda bir duygular sistemidir. İnsanlar korkar, umutlanır, öfkelenir, sabreder… Ve bu duygular, fiyatlardan faiz oranlarına, hatta ulusal gelir dengesine kadar her şeyi etkiler. İşte bu çerçevede “hışmından” kelimesi, sadece öfke ya da kızgınlık anlamına gelmez; aslında insan davranışlarının ekonomik yansımalarını anlamak için de bir metafordur. “Hışmından” birinin tepkisini, öfkesini ya da ani duygusal hareketini anlatır. Ancak ekonomik açıdan baktığımızda, bu kelime bireylerin irrasyonel tepkilerini,…

Kalsiyum Nedir Ne İşe Yarar? (Küresel ve Yerel Bir Perspektiften Hayatın Taşı) Bazı elementler vardır, isimleri sıkça geçer ama hayatımızdaki yerlerini tam fark etmeyiz. Kalsiyum da bunlardan biri. “Kemikler için gerekli” deyip geçeriz genelde, ama kalsiyumun dünyadaki, toplumdaki ve kültürlerdeki etkisi bundan çok daha derin. Ben de bugün, bu elemente hem bilimsel hem kültürel hem de insani bir gözle bakmak istedim. Çünkü bir madde, yalnızca vücudumuzda değil, toplumsal bilincimizde de iz bırakıyorsa, o zaman anlatacak çok hikâyesi vardır. Kalsiyum Nedir? Hayatın Sessiz Mühendisi Kalsiyum, periyodik tabloda Ca sembolüyle yer alan, doğada bol bulunan bir elementtir. İnsan vücudunun %1-2’si kalsiyumdan oluşur,…

Göz Çevresi Kremi Göz Altına Sürülür mü? Siyaset Bilimi Açısından Güç, İktidar ve Beden Üzerine Bir Okuma Bir siyaset bilimci olarak, her zaman şunu merak ederim: İktidar yalnızca meclislerde mi işler, yoksa aynanın karşısında da mı? İnsan bedeninin, özellikle de yüzün, bir iktidar alanı haline gelmesi modern çağın en ilginç olgularından biridir. Bugün, görünürde basit ama derin anlamlar taşıyan bir soruya bu gözle bakacağız: Göz çevresi kremi göz altına sürülür mü? Bu yalnızca bir güzellik rutinine dair bir merak değil; aynı zamanda beden, iktidar, kurumlar ve ideolojiler arasındaki karmaşık ilişkilerin küçük bir yansımasıdır. Bedenin Siyaseti: Göz Altı, Görünürlük ve İktidar…

Grimtrak Ne Demek? İnsan Zihninin Gölgesinde Bir Kavramın Psikolojik Anatomisi Bir Psikoloğun Meraklı Girişi Bir klinik psikolog olarak, insan zihninin karanlık dehlizlerinde gezinirken bazen yeni kelimelerle karşılaşırım. Grimtrak da bu gizemli kelimelerden biridir. İlk duyduğumda zihnimde beliren görüntü, sisli bir ormanda ilerleyen, kendi gölgesini kaybetmiş bir yolcuydu. “Grim” karanlık, soğuk bir duyguyu çağrıştırırken; “trak” kelimesi iz, yol veya takip anlamını hatırlatır. Bu iki parçayı birleştirdiğimizde, “Grimtrak” insanın kendi karanlık yönünü izleme, onu anlamaya çalışma sürecine benzer bir metafor hâline gelir. Bilişsel Psikoloji Perspektifinden Grimtrak Bilişsel psikoloji, insanın düşünme, algılama ve karar verme süreçlerine odaklanır. Grimtrak kavramını bu açıdan ele aldığımızda,…

Herhangi Biri Nasıl Yazılır? “Her Hangi” Yanılgısına Karşı Cesur Bir İmla Manifestosu Net konuşalım: “Her hangi biri” diye bir yazım yok. Bu, klavyenin aceleciliğiyle, öğretimin ezberciliğiyle ve arama motorlarının yankı odasıyla büyüyen bir hayalet. Doğrusu “herhangi biri”. “Herhangi” bitişik; “biri” ayrı. Bu kadar sade bir kuralı bile tartışmaya açıyorsak, mesele hatırlama değil; dil eğitimimizin güncellenmesi ve kurumlarımızın şeffaflaşmasıdır. Önce Temel: Doğru Yazım Nedir? Sorunun köküne inelim. “Herhangi” belirsizlik bildiren bir sıfattır ve bitişik yazılır. Ardından gelen “biri/birisi” ise kişi zamiri/sayılama öğesidir ve ayrı yazılır: “Herhangi biri kapıyı çaldı.” “Her hangi biri” yazımı, dilin mantığına da Türkçenin yapısına da terstir. “Her”…